امروزه برخی از بیماریهای عفونی بسیار شایع شدهاند، از جمله بیماری آبسه مغزی که اگر عفونت در مغز رخ دهد، آن را ایجاد میکند. این بیماری ممکن است ناشی از ضربه به سر یا مغز هم باشد. آبسه مغزی یک بیماری جدی است و نباید از آن غافل شد؛ زیرا ممکن است منجر به مرگ شود.
با توجه به پیشرفتهای اخیر، خوشبختانه درمان بیماری آبسه مغزی نیز ممکن شده است. آبسه میتواند در هر قسمتی از مغز شکل بگیرد و اندازه آن متفاوت باشد؛ همچنین این بیماری بیشتر مردان را تحت تأثیر قرار میدهد. حتی کودکان در رده سنی 4 تا 7 سال نیز ممکن است این مشکل را داشته باشند. اخیراً، روشهای نوینی توسعه یافته که خطرات و احتمال بروز این بیماری را کاهش دادهاند. در این مقاله از سایت دکتر گیو شریفی قصد داریم به بررسی این بیماری و روشهای درمان آن بپردازیم.
به هر بیماری یا مشکلی علائم خاصی همراه است که نقش مهمی در تشخیص و درمان آنها دارند. آبسه مغزی نیز همانند دیگر بیماریها، با علائم خاص خود نمایان میشود که شامل موارد زیر میباشد:
متن ویرایش شده:
سردرد: یکی از علائم اصلی که در بیشتر موارد دیده میشود. اگرچه برای تشخیص نهایی نیاز به علائم دیگر نیز است.
تب: حدود ۵۰٪ افراد مبتلا به این بیماری دچار تب میشوند، که نیز به عنوان یکی از نشانههای تشخیصی مهم مدنظر قرار میگیرد.
تهوع و استفراغ: تقریباً ۴۰٪ افراد مبتلا به این بیماری این علائم را تجربه میکنند، که میتواند به تشخیص کمک کند.
تشنج: حدود ۳۵٪ افراد مبتلا به این بیماری تشنج را تجربه میکنند، که به عنوان یکی دیگر از نشانههای در نظر گرفته میشود.
مشکلات عصبی: شامل علائمی نظیر سردرد، ضعف عضلات، دو بینی، گرفتگی عضلات پشت گردن، فلج بخشهایی از بدن و مشکلات گفتاری است که ممکن است در صورت بروز ای بیماری ناشی از مشکلات عصبی ظاهر شوند.
آبسه مغزی در کل میتواند علائمی دیگری نظیر بیحالی، ضعف، خواب آلودگی، کاهش تمرکز، مشکلات در تفکر و پاسخگویی را نیز ایجاد کند. شدت و اندازه آبسه میتوانند تأثیر زیادی بر این علائم داشته باشند و در موارد خاص ممکن است منجر به وضعیتی مانند زندگی نباتی یا کما شود.
همانطور که در ابتدا بیان شد، عفونت باکتریایی یا حتی حضور انگل میتواند باعث بروز این بیماری شود. وجود هر نوع قارچ، باکتری یا انگل میتواند منجر به التهاب شده و در نهایت به شکل آبسه بیانجامد. اگر آبسه تورم داشته و به طور روزافزون بزرگتر شود، ممکن است مشکلات جدیتری ایجاد کند. تورم آبسه میتواند فشاری به بافتهای اطراف وارد کرده و عملکرد مغز را مختل کند. افزایش تورم ممکن است باعث انسداد رگهای خونی شود و اکسیژن به مغز نرسد که در نتیجه بافت حساس مغز آسیب ببیند.
روشهای تشخیص آبسه مغزی اساساً بر اساس بررسی نشانهها و علائم آغاز میشود. سوابق پزشکی فرد نیز در تشخیص این بیماری اهمیت دارد، به خصوص اگر در سوابق بیماری فرد، عفونت یا ضربه به سر ذکر شده باشد. این موارد میتوانند پزشک را برای انجام بررسیهای بیشتر ترغیب کنند. همچنین، وضعیت سیستم ایمنی بیمار نیز در نظر گرفته میشود.
آزمایشات مختلفی نیز میتوانند در تشخیص دقیق، کمک کنند. برای مثال، آزمایش خون میتواند وجود عفونت را نشان دهد، به عنوان مثال افزایش گلبولهای سفید میتواند نشانگر عفونت باشد.
تصویربرداری از مغز نیز از جمله روشهای مهم است که در تشخیص این بیماری به کار میرود. در تصویربرداری، آبسه به صورت نقطهای نمایش داده میشود و میتواند به تشخیص دقیقتر کمک کند. همچنین، بیوپسی سوزنی به نام آسپیراسیون نیز ممکن است نتایج مفیدی در تشخیص این بیماری ارائه دهد.
با استفاده از روشهای مدرن، مانند تصویربرداری پیشرفته و آزمایشات دقیقتر، میزان مرگ و میر ناشی از آبسه مغزی در سالهای اخیر به شدت کاهش یافته است.
آبسه مغزی از جمله بیماریهایی است که با درمان مناسب قابل مدیریت است. اما مهمترین عامل درمان، زمان تشخیص زودرس آن است. اگر هر یک از علائم این بیماری را تجربه میکنید، بهتر است بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. تشخیص سریع این بیماری، امکان درمان موثرتر را فراهم میآورد و جلوگیری از اثرات جبرانناپذیر آن را ممکن میسازد.
درمان آن دو روش اصلی دارد: درمان دارویی و درمان جراحی مغز. در ابتدا، پزشک برای کاهش خطرات احتمالی ناشی از آبسه، داروهای مناسب را تجویز میکند. تصمیمات درمانی بعدی بستگی به نتایج آزمایشات و وضعیت بالینی فرد دارد، از جمله:
در صورتی که این بیماری کوچک و محدود باشد، معمولاً با تجویز داروهایی از جمله آنتیبیوتیک، درمان میشود. اما اگر آبسه بزرگ باشد یا بیش از یک آبسه وجود داشته باشد، احتمال جراحی بیشتر است. در مواردی که وجود چند آبسه در مغز باشد، جراحی با ریسکهای زیادی همراه است و پزشک ممکن است آسپیراسیون را به جای جراحی توصیه کند.
جمع بندی
آبسه مغزی یک بیماری است که اغلب ناشی از عفونت باکتریایی است، اگرچه علائم آن میتوانند در هر فردی متفاوت باشند. سردرد، تب، تهوع و تشنج از نشانههای اصلی این بیماری به شمار میروند. درمان ای بیماری به میزان و موقعیت آبسه و وضعیت کلی بیمار بستگی دارد، و شامل روشهای درمان دارویی و جراحی میشود.