غده هیپوفیز، یکی از اصلی‌ترین غده‌های درون‌ریز بدن است که با ترشح هورمون‌های حیاتی، فعالیت‌های مهمی را در بدن انجام می‌دهد. این غده اندازه بسیار کوچکی داشته و در بخش زیرین مغز قرار دارد. هر مشکلی که در این غده ایجاد شود، باعث اختلال در ترشح هورمون‌ها شده و در نهایت بیماری‌ها و ناراحتی‌هایی را برای انسان به دنبال دارد. از جمله اختلالات رایج غده هیپوفیز می‌توان به تومورهای هیپوفیز، آسیب‌های وارده در اثر ضربه، خونریزی، کم‌کاری و … اشاره کرد. با توجه به مهم بودن غده هیپوفیز و حساسیت مکان قرارگیری آن، در صورت بروز هرگونه مشکل، بهتر است درمان خود را به یک پزشک حاذق و حرفه‌ای هیپوفیز بسپارید تا از عوارض و مشکلات پس از جراحی هیپوفیز در امان بمانید. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید . غده هیپوفیز دارای بافت کوچک در ناحیه زیرین در مغز قرار دارد و هورمون های خاصی را به داخل جریان خون ترشح می کند تا عملکردهای ضروری و خاص بدن را کنترل کند. هیپوفیز از مهم ترین غده ها در بدن انسان است که کارهای مهمی مانند تولید مثل، رشد در دوران کودکی و کارکرد غده هیپوفیز را انجام می دهد.
تومور هیپوفیز رشد غیر طبیعی دارد که در غده هیپوفیز شما ایجاد می شود. بیشتر تومورهای هیپوفیز جز دسته تومور های خوش خیم هستند. آدنوم ها در غده هیپوفیز یا بافت های اطراف خود باقی می مانند و به سایر قسمت های بدن گسترش نمی یابند. تومورهیپوفیز وقتی در حال کار است می‌تواند هورمون هیپوفیز زیادی تولید کند و یا وقتی در حال کار نیست هورمونی تولید نکند و فقط کمی افزایش حجم داشته باشد. تومور هیپوفیز بزرگ که اندازه آن ها حدود ۱ سانتی متر و یا بزرگتر است به عنوان ماکروآدنوم شناخته می شوند. اما تومورهای کوچکتر میکروآدنوم نامیده می شوند. ماکروآدنوم ها، به دلیل بزرگیشان، می توانند بر غده هیپوفیز و ساختارهای مجاور آن فشار وارد کنند.

وظایف یک جراح هیپوفیز ؟

تشخیص

تصمیم گیری در مورد مناسبترین روش جراحی

انجام جراحی بیماران

نظارت بر بیماران بعد از عمل

یک دکتر جراح هیپوفیز میتواند به درمان چه مشکلات و اختلالاتی بپردازد؟

افزایش پرولاکتین : اگر افزایش میزان پرولاکتین ادامه پیدا کند باعث اختلال در سیگنال‌های هورمون تولید ‌مثلی شده که منجر به کاهش این هورمون (تستوسترون در مردان و استروژن در زنان) و بعلاوه شیردهی ناخواسته می‌شود. برخی از داروها یا تومورهای غده‌ی هیپوفیز (پرولاکتینوما) باعث افزایش میزان پرولاکتین می‌شوند. برای تشخیص علت افزایش پرولاکتین نیاز به انجام آزمایش مخصوص زیر نظر متخصص غدد است.

سندرم کوشینگ : وضعیتی نادر است که در اثر پرکاری غدد فوق کلیوی هورمون کورتیزول فراوانی تولید می‌شود. رایج‌ترین حالت سندرم کوشینگ در اثر ترشح فراوان آدرنوکورتیکوتروپین از غده‌ی هیپوفیز روی می‌دهد که وارد گردش خون شده و غدد فوق کلیوی را تحریک می‌کند. افزایش میزان کورتیزول خون منجر به علائمی مانند چاقی (بویژه در قسمت شکم)، فشار خون بالا، نازک‌شدن پوست، کبودی آسان و موارد دیگر می‌شود. این علائم و نشانه‌ها به آهستگی پیشرفت می‌کنند و ممکن است متناوب باشند. به این دلیل تشخیص سندروم کوشینک اغلب دشوار است.

آکرومگالی (درشت پایانکی) :شرایط نادری است که در اثر افزایش هورمون رشد از توموری در غده‌ی هیپوفیز بوجود می‌آید. در کودکان باعث افزایش قد (غول پیکری) می‌شود. در بزرگسالان باعث رشد بیش از اندازه‌ی بافت‌ها و برخی از استخوان‌ها در طول سال‌های بسیار می‌شود. این وضعیت با مشکلات استخوانی، قلبی و سوخت و سازی، بغرنج می‌شود. این مشکلات شامل: دیابت، فشار خون بالا، مشکلات عملکرد قلب، ورم مفاصل و سندروم تونل کارپ می‌باشند. تومورهای تولید کننده‌ی هورمون رشد در غده‌ی هیپوفیز، معمولا با برداشتن آن‌ها از غده‌ی هیپوفیز توسط عمل جراحی درمان می‌شوند.

جرم هیپوفیز :هر ضایعه‌ای که باعث اشغال فضا توسط غده‌ی هیپوفیز بشود را جرم هیپوفیز می‌گویند. این جرم‌ها تقریبا سرطانی نیستند و در سایر نقاط بدن پراکنده نمی‌شوند. جرم‌های کوچک (کمتر از 1 سانتی متر) که هورمون اضافی تولید نمی‌کنند اغلب باعث ایجاد مشکل نمی‌شوند و حتی ممکن است هیچوقت متوجه آنها نشویم. جرم‌های بزرگ (بیشتر از 1 سانتی متر) با تولید هورمون فراوان، فشار آوردن به بافت‌های اطراف و خوردن به استخوان‌ها باعث مشکلاتی در غده‌ی هیپوفیز می‌شوند.

کم‌کاری هیپوفیز :در این حالت برخی از هورمون‌های غده‌ی هیپوفیز کمتر از میزان لازم ترشح می‌شوند. علل کم‌کاری غده‌ی هیپوفیز عمل جراحی هیپوفیز، پرتو‌درمانی، تومورهای بزرگ، خون‌ریزی یا کاهش خون‌رسانی به غدد هیپوفیز و شرایط دیگر است. کم‌کاری هیپوفیز معمولا علائم خاصی ندارد. این علائم عبارتند از ضعف، کوفتگی و سرگیجه. کم‌کاری ناگهانی هیپوفیز که در اثر خونریزی و نرسیدن خون کافی به غده‌ی هیپوفیز بوجود می‌آید باعث سردرد شدید و گاهی از دست دادن هوشیاری می‌شود. درمان کم‌کاری هیپوفیز به شناسایی علت آن بستگی دارد. گاهی‌اوقات پس از درمان ترشح هورمون بهبودی خود را بدست می‌آورد (برای مثال پس از برداشتن تومور غده‌ی هیپوفیز).

تومور‌های غده‌ی هیپوفیز : رایج‌ترین اختلال غده‌ی هیپوفیز، تومور غده‌ی هیپوفیز است. این تومور‌ها به طور متوسط در افراد بالغ رایج است. آنها تومور‌های مغزی به حساب نمی‌آیند و اغلب خوش‌خیم هستند. در واقع تومور‌های سرطانی از این قبیل بسیار نادر هستند. دو نوع تومور وجود دارد- ترشحی و غیر‌ترشحی. تومور ترشحی یکی از هورمون‌های غده‌ی هیپوفیز را به مقدار زیاد ترشح می‌کند. تومور غیرترشحی هورمونی ترشح نمی‌کند. هر دو نوع تومور در صورتی که بزرگ باشند و در عملکرد عادی غده‌ی هیپوفیز و ساختارهای نزدیک آن در مغز دخالت کنند برای بدن مشکل‌ساز می‌شوند. مشکلاتی که تومورهای غده‌ی هیپوفیز ایجاد می‌کنند به سه دسته تقسیم می‌شوند.

بهترین جراح غده هیپوفیز

با توجه به موقعیت قرارگیری غده هیپوفیز و عوارضی که ممکن است پس از جراحی برای بیمار ایجاد کند، جراحی هیپوفیز از جمله جراحی‌های بسیار حساس بوده و باید تحت نظر یک جراح هیپوفیز حرفه‌ای و با تجربه انجام شود. جراح غده هیپوفیز باید دانش بسیار بالایی داشته و با آخرین متد‌های روز دنیا آشنا باشد تا بتواند بهترین روش جراحی را برای بیمار انتخاب کند. لازم به ذکر است که در جراحی به روش آندوسکوپی علاوه بر جراح مغز و اعصاب، نیاز به یک جراح گوش، حلق و بینی نیز می‌باشد که طبیعتا باید بسیار حاذق و باتجربه باشد تا بتواند یک عمل جراحی موفق با کمترین را برای بیمار انجام دهد.

معرفی دکتر گیوشریفی :  دکتر گیو شریفی استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی، متخصص در جراحی آندوسکوپی قاعده جمجمه، تومورهای درون بطنی و هیپوفیز از طریق بینی بوده که سابقه ۱۳ سال آموزش دانشگاهی این تکنیک ها به جراحان اعصاب را دارند. ایشان در زمینه پژوهشی و کلینیکی مغز و اعصاب، در ایران پیشرو بوده و مقالات بسیاری در مجلات معتبر به چاپ رسانده‌اند.

فعالیت های دکتر به شرح زیر میباشد:

• فعالیت در زمینه جراحی تومور های قاعده جمجمه
• نورینوم آکوستیک
• تومور سی پی انگل
• تومورهای هیپوفیز به روش آندوسکوپیک از طریق ینی
• تومورهای بطنی
• تومورهای گلیان داخل مغزی و جراحی های ستون فقرات

همچنین:

• انجام بیش از 2000 مورد جراحی هیپوفیز
• انجام بیش از 5000 جراحی تومورهای مغزی
• انجام بیش از 5500 مورد جراحی ستون فقرات