تومور هیپوفیز چیست؟

غده هیپوفیز یک بافت کوچک اما بسیار مهم است که در ناحیه زیرین مغز شما قرار دارد و هورمون های خاصی را به داخل جریان خون ترشح می کند تا کارکرد های ضروری و خاص بدن را کنترل کند.

از جمله آن ها می توان به تولید مثل، رشد در دوران کودکی و کارکرد غده تیروئید اشاره کرد. بدون شک هیپوفیز مهمترین غده در بدن افراد به حساب می آید چرا که در هر لحظه کارهای مهمی در بدن انجام می دهد.

تشخیص تومور هیپوفیز در اغلب موارد به سختی انجام می شود؛ زیرا علائم این تومورها با بیماری‌های دیگر مشابه هستند و در بسیاری موارد، تومورهای هیپوفیز به واسطه بررسی برای بیماری‌های دیگر تشخیص داده می‌شوند.

برای تشخیص تومورهای هیپوفیز ،پزشک سوابق کامل بیمار را جویا می‌شود و معاینه بدنی انجام می‌دهد. وی ممکن است دستور به انجام آزمایش‌های بعدی را صادر کند.

• آزمایش خون و ادرار : این آزمایش‌ها می‌توانند نشان دهند که تولید هورمون در بدن فرد با مشکل مواجه است و کمبود یا ترشح بیش از حد هورمون در بدن فرد وجود دارد.
• تصویربرداری از مغز : سی تی اسکن و ام آر آی مغز می‌توانند برای تعیین اندازه و موقعیت تومور هیپوفیز کمک کنند.
• تست بینایی : این تست می‌تواند مشخص کند آیا تومور هیپوفیز به بینایی فرد آسیب وارد کرده است یا خیر.

به علاوه، پزشک ممکن است بیمار را به متخصص غدد ارجاع دهد تا بررسی‌های بیشتر و دقیق تری بر روی بدن فرد صورت گیرند.

جراحی هیپوفیز به روش آندوسکوپی که به آن جراحی اندوسکوپی ترانس اسفنوئیدال نیز میگویند، رایج ترین جراحی برداشتن تومورهای هیپوفیز است.

جراحی هیپوفیز

جراحی اندوسکوپی هیپوفیز با ابزاری به نام آندوسکوپ انجام میشود. این دستگاه یک لوله باریک سفت دارد که لامپ، دوربین و میکروسکوپ در سر آن تعبیه شده است و معمولا از طریق بینی وارد میشود. دوربین به جراح قاعده جمجمه امکان میدهد تصاویر را روی نمایشگر ببیند و در حالی که ابزارهای جراحی را از طریق اندوسکوپ وارد میکند تا تومور هیپوفیز را بردارد.

چرا جراحی آندوسکوپی هیپوفیز مغز انجام میشود؟

جراحی هیپوفیز برای برداشتن برخی انواع تومورهایی که در غده هیپوفیز شروع به رشد میکنند، انجام میشود:

• تومورهای ترشح کننده هورمون: این زایده ها مواد شیمیایی ترشح میکنند که از طریق خون به اندامها میرسد و پیامی کاذب میرساند.
• تومورهای غیر ترشحی یا غیر فعال: این زایده ها که آدنومای غیر فعال اندوکرین هیپوفیز نام دارند باید برداشته شوند چون اندازه آنها بزرگ میشود و ممکن است اختلالات بینایی و سردرد ایجاد کنند.
• تومورهای سرطانی: این زایده ها را میتوان با ترکیبی از روشهای دارویی، جراحی و تشعشع اشعه ایکس درمان کرد.

کرانیوتومی

برای تومورهای بزرگتر یا پیچیده تر هیپوفیز ، ممکن است کرانیوتومی لازم باشد. در این روش، جراح برای رسیدن به تومور مجبور است با دقت بیشتری نزدیک به مغز کار کند. کرانیوتومی در مقایسه با جراحی ترانس اسفنوئید برای ضایعات کوچک احتمال بیشتری برای صدمه مغزی و سایر عوارض جانبی دارد اما در واقع برای ضایعات بزرگ و پیچیده ایمن تر است زیرا جراح دید بهتری دارد .

برای هر دو عمل جراحی ترانس اسفنوئیدی و کرانیوتومی ، پزشک ممکن است، تصویربرداری با اسکن MRI یا سی تی اسکن قبل از جراحی را تجویز کند . این مهم است که بدانید تومور چقدر بزرگ است و اینکه آیا آن فراتر از غده هیپوفیز گسترش پیدا کرده است یا خیر .  این روش بررسی قبل از جراحی، به جراح کمک می کند تا بتواند بهترین روش جراحی را برنامه ریزی و پیش بینی کند .

در موارد نادر ممکن است ، هر دو نوع جراحی به طور همزمان مورد استفاده قرار  گیرند، تا تومورهای بزرگی را که در بافتهای اطراف گسترش یافته اند به طور کامل از بین بروند .

به عنوان یک قاعده کلی ، تومورهای کوچکتر هیپوفیز با جراحی ساده تر می شوند. هرچه تومور بزرگتر و تهاجمی تر باشد ، احتمال درمان تومور با جراحی کمتر است. عوارض جانبی نیز برای از بین بردن تومورهای بزرگ و تهاجمی معمولا بیشتر است .

احتمال بروز عوارض بعد از جراحی

جراحی روی غده هیپوفیز یک عمل جدی است و جراحان بسیار مراقب هستند که سعی کنند هر مشکلی را در حین عمل یا بعد از آن محدود کنند. عوارض در حین یا بعد از عمل مانند خونریزی ، عفونت یا واکنش به بیهوشی نادر هستند ، اما ممکن است  دیده شوند .