آسیب های مغزی تروماتیک
آسیب های مغزی تروماتیک
TBI مخفف (traumatic brain injuries) به معنی آسیب‌های ضربه‌ای مغزی یا آسیب تروماتیک مغزی یکی از دلایل اصلی مرگ و ناتوانی مغزی است. از ضربه یا تکان شدید سر یا اگر چیزی به جمجمه نفوذ کند، از دلایل TBI است. درمان هایی برای TBI وجود دارد. آسیب تروماتیک مغزی خفیف ممکن است به طور موقت بر سلول های مغز تأثیر بگذارد. آسیب جدی تروماتیک مغزی می تواند منجر به کبودی، پارگی بافت ها، خونریزی و سایر آسیب های فیزیکی به مغز شود، این آسیب ها می تواند منجر به عوارض طولانی مدت یا مرگ شود.
انواع آسیب های مغزی تروماتیک
TBI نافذ: TBI نافذ زمانی است که چیزی جمجمه را سوراخ کرده، وارد بافت مغز شده و به بخشی از مغز آسیب می رساند. اگر یک جسم تیز مانند ترکش، گلوله یا چاقو به سر اصابت کند، TBI های نفوذی ممکن است اتفاق بیفتد.
TBI غیر نافذ : Blunt TBI زمانی است که چیزی به قدرت کافی به سر برخورد می کند و به آسیب مغزی اشاره دارد که بدون نفوذ جسمی به داخل جمجمه ایجاد میشود. این نوع TBI، که به عنوان آسیب بسته یا ضربه‌ای نیز شناخته میشود، ناشی از ضربه به سر یا تکان شدید مغز است.
علاوه بر این، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی آسیب های تروماتیک مغزی را به عنوان خفیف، متوسط و شدید طبقه بندی می کنند. هنگامی که در مورد TBI خفیف صحبت می کنند، ممکن است از اصطلاح ضربه مغزی استفاده کنند. معمولا TBI متوسط و شدید را با هم گروه بندی می کنند.
علائم آسیب های مغزی تروماتیک
آسیب مغزی تروماتیک می تواند اثرات فیزیکی و روانی گسترده ای داشته باشد. برخی از علائم یا نشانه ها ممکن است بلافاصله پس از رویداد آسیب زا ظاهر شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است روزها یا هفته های بعد ظاهر شوند.
علائم آسیب تروماتیک مغزی خفیف :
علائم و نشانه های آسیب خفیف ضربه مغزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
علائم فیزیکی :
- سردرد
- حالت تهوع یا استفراغ
- خستگی یا خواب آلودگی
- مشکلات در گفتار
- سرگیجه یا از دست دادن تعادل
علائم حسی :
- مشکلات حسی، مانند تاری دید، صدای زنگ در گوش، طعم بد در دهان یا تغییر در توانایی بویایی
- حساسیت به نور یا صدا
علائم شناختی، رفتاری یا ذهنی :
- از دست دادن هوشیاری برای چند ثانیه تا چند دقیقه
- بدون از دست دادن هوشیاری، اما حالت گیج شدن، گیجی یا سرگردانی
- مشکلات حافظه یا تمرکز
- تغییرات خلقی یا نوسانات خلقی
- احساس افسردگی یا اضطراب
- مشکل در خوابیدن
- خوابیدن بیش از حد معمول
علائم صدمات تروماتیک مغزی متوسط تا شدید
صدمات تروماتیک مغزی متوسط تا شدید می تواند شامل هر یک از علائم و نشانه های آسیب خفیف و همچنین علائم زیر باشد که ممکن است در اولین ساعات تا چند روز پس از آسیب سر ظاهر شوند:
علائم فیزیکی :
- از دست دادن هوشیاری از چند دقیقه تا چند ساعت
- سردرد مداوم یا سردردی که بدتر می شود
- استفراغ مکرر یا حالت تهوع
- تشنج یا گرفتگی ( در واقع “convulsions” به حرکات شدید بدن که معمولاً به صورت لرزش‌ها یا انقباضات عضلانی اتفاق می‌افتد، اشاره دارد. )
- گشاد شدن یک یا هر دو مردمک چشم
- مایعات شفافی که از بینی یا گوش خارج می شوند
- ناتوانی در بیدار شدن از خواب
- ضعف یا بی حسی در انگشتان دست و پا
- از دست دادن هماهنگی
علائم شناختی یا ذهنی :
- سردرگمی عمیق
- تحریک، جنگ طلبی یا سایر رفتارهای غیرعادی
- گفتار نامفهوم
- کما و سایر اختلالات هوشیاری
علائم کودکان دارای صدمات تروماتیک مغزی
نوزادان و کودکان خردسال مبتلا به آسیب های مغزی ممکن است نتوانند سردرد، مشکلات حسی، گیجی و علائم مشابه را بیان کنند. در کودکی با آسیب مغزی تروماتیک، ممکن است مشاهده کنید:
- تغییر در عادات غذایی یا نگهداری
- تحریک پذیری غیرمعمول یا آسان
- گریه مداوم و ناتوانی در بیان
- تغییر در توانایی توجه
- تغییر در عادات خواب
- تشنج
- خلق و خوی غمگین یا افسرده
- خواب آلودگی
- از دست دادن علاقه به اسباب بازی ها یا فعالیت های مورد علاقه
تشخیص و آزمایشات آسیب های مغزی تروماتیک
آسیب های مغزی تروماتیک چگونه تشخیص داده می شوند؟
اگر TBI خفیف باشد، ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی فرد را معاینه می کند و در مورد علائم آن می پرسد. همچنین در مورد علت آسیب می خواهد بیشتر بداند. ممکن است آزمایش های زیر را درخواست دهد:
ارزیابی عصبی
تست های تصویربرداری سی تی اسکن یا ام آر آی که خونریزی و تورم مغز را بررسی می کند.
آزمایشات خون
اگر آسیب مغزی متوسط یا شدید باشد، پزشک آزمایش خون و سی تی اسکن را انجام می دهد تا بتواند در مورد درمان فوری پزشکی تصمیم بگیرد.
درمان آسیب مغزی تروماتیک
درمان های مختلفی برای TBI خفیف و متوسط/شدید وجود دارد. درمان های خاص بسته به شرایط بیمار متفاوت است.
درمان TBI خفیف
اگر آسیب مغزی خفیف باشد موارد زیر جهت درمان پیشنهاد داده میشود :
- استراحت
- مسکن های غیر NSAID بدون نسخه : ( غیر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی) که بدون نسخه در دسترس هستند، شامل دسته‌ای از داروها می‌شوند که برای کاهش درد و تسکین علائم استفاده می‌شوند، اما به طور مستقیم بر التهاب تأثیر نمی‌گذارند. برخی از این داروها عبارتند از: استامینوفن (پاراستامول) ، کدئین (در ترکیب با استامینوفن)
- معاینات منظم در هفته های آینده برای مشاهده علائم جدید یا بدتر شدن علائم.
درمان TBI متوسط یا شدید
آسیب مغزی متوسط یا شدید یک وضعیت اورژانسی پزشکی است. پزشکان ممکن است جراحی را برای موارد زیر انجام دهند:
کاهش فشار داخل جمجمه
خارج کردن هرگونه جسم خارجی از داخل جمجمه
برداشتن لخته های خون
ترمیم شکستگی های جمجمه
قرار دادن مانیتورهایی در برای اندازه گیری فشار و اکسیژن
پس از بهبودی پس از جراحی، احتمالاً درمان توانبخشی شروع خواهید شد. هدف از توانبخشی بهبود توانایی بیمار برای انجام فعالیت های روزانه و کمک به مدیریت چالش هایی مانند ارتباط یا مسائل مربوط به سلامت روان است. موارد زیر از آن جمله اند :
فیزیوتراپی.
کاردرمانی.
گفتار درمانی.
درمان تنفسی : درمان تنفسی به مجموعه‌ای از روش‌ها و تکنیک‌ها اطلاق میشود که هدف آن بهبود عملکرد تنفسی، تسکین علائم بیماری‌های تنفسی و کمک به بیماران با مشکلات تنفسی است. این درمان‌ها می‌توانند شامل موارد زیر باشند: داروها، فیزیوتراپی تنفسی ، اکسیژن درمانی ، استفاده از دستگاه‌های تنفسی ،آموزش تنفسی ، تغذیه و سبک زندگی که تغییرات در رژیم غذایی و فعالیت بدنی که می‌تواند به بهبود عملکرد تنفسی کمک کند.
درمان روانشناختی برای کمک به مشکلات عاطفی یا روانی.
